Het is weer hollen of stilstaan met het weer: de lente is gearriveerd, maar het lijkt soms wel al zomer. Het eerste warmterecord is inmiddels al gesneuveld; hopelijk is dat geen voorteken van weer zo’n bloedhete en droge zomer…
Hoe dan ook is het nu de hoogste tijd om te stoppen met wintergeblog. Hier is dan ook het vierde en laatste deel uit de serie ‘AWD Winter’ met deze keer enkel en alleen aandacht voor mos.
Voor een kwalitatief betere weergave loont het de moeite de foto’s even aan te klikken!
Voor liefhebbers van macrofotografie is de winter een slecht seizoen, zeker als het geen échte winter is. Het enige waar je je nog een beetje mee kan vermaken zijn mossen, met name in de maanden januari en februari. Vooral de haarmossen zijn met hun opvallend gekleurde sporenkapsels dan erg fotogeniek.
Maar ook bekermos kan dat zijn. Heel veel verstand van mossen heb ik niet, maar ik weet wel dat bekermossen geen echte mossen zijn. In die zin dat het geen planten zijn, maar korstmossen. En dat is dan weer een symbiose van algen en schimmels. Geen idee wat ik me daarbij moet voorstellen, maar op een foto zie je er gelukkig niets van…
Zo, de kop is eraf. Dan nu echt mos, tenminste als het Echt Zandhaarmos is. Zo niet, dan is het Ruig Haarmos. Beide soorten lijken erg op elkaar en groeien ook nog eens vaak in elkaars gezelschap. Een belangrijk verschil zit in de puntjes van het blad: bij Ruig Haarmos moet dat glasachtig zijn. Omdat ik daar bij het kieken eigenlijk nooit op let, houd ik het dus maar op Haarmos.
Bovenstaande foto is gemaakt op 18-12-2019, de onderstaande is van 23-01-2020. Een maand later is al iets van een steeltje gevormd. In het midden lijkt een glashaar te zien: dit zou dus Ruig Haarmos moeten zijn.
Foto 04 is van 20/01 en de daaropvolgende van 05/02. Waarom de kleuren van deze kapsels niet zo sprekend zijn, is mij niet duidelijk. De leeftijd zal het niet zijn, waarschijnlijk is het de standplaats.
Gaandeweg heb ik geprobeerd wat meer zachtheid in de foto’s te brengen.
Op de volgende foto (05/02) staan de kapsels al op lange steeltjes. Verschillende stadia zijn naast elkaar aan te treffen, afhankelijk van de standplaats.
Soms gaat het ‘verzachten’ van de foto’s in het veld niet helemaal naar wens. Gelukkig hebben we dan nog de NIK filters. Op de volgende 3 foto’s heb ik daar wat mee geëxperimenteerd.
Haarmossen danken hun naam aan de haartjes op de sporenkapsels, zoals in onderstaande foto’s al enigszins zichtbaar is.
Tot zover het Haarmos. Van een heel ander orde is het Groot Leermos (of Klein Leermos, daar wil ik vanaf zijn…). Het komt alleen voor in de duingebieden, is ook weer een korstmos en is in het geheel niet fotogeniek. Grote grijze, op de grond groeiende grijze plakkaten. Ik heb er diverse keren voor op de knieën gelegen, maar het heeft slechts één toonbare foto opgeleverd en dat is deze.
Het Gewoon Purpersteeltje is niet zo gewoon als het in bloei staat. Normaal een onopvallende mos-soort, maar als in de eerste maanden van het jaar de sporenkapsels worden gevormd, zijn ze dat wél. Je ziet al van ver de rode kussentjes liggen.
Nog even terug naar Bekermos. Deze en ook alle volgende foto’s zijn gemaakt op 23 januari, tijdens een periode met een luchtvochtigheid van bijna 100%. Kennelijk zorgde dat voor veel druppels op de meeste (korst)mossen. Sommige bekers waren dan ook overvol.
Focus stacking is een uitstekend hulpmiddel om de druppels geheel scherp op de foto te krijgen. Ik kon me er weer lekker mee uit leven.
Ik heb overigens begrepen dat (regen)druppels voor bekermos belangrijk is voor de verspreiding van de sporen, maar dit terzijde.
Niet alleen de Bekermosjes waren rijkelijk voorzien van water, ook op diverse Purpersteeltjes waren ze ruim voorhanden. Deze druppel bleef keurig netjes hangen tussen twee redelijk geïsoleerd staande iele (Purper)steeltjes.
Maar meestal trof ik ze zo aan: veel druppels op en tussen de vele steeltjes. Een beetje rommelig was dat vaak wel…
Als de zon vandaag was doorgebroken, had dat hoogstwaarschijnlijk voor veel bling-bling kunnen zorgen…
Ongelooflijk wat een grote druppels soms bleven hangen aan die dunne steeltjes. Zolang je er maar niet aankwam.
Het zoeken was naar vrijstaande stengels met één of enkele druppels. Deze twee had ik eigenlijk liever dichter bij elkaar gezien, maar ja, zo is de natuur, hè…
Deze uitsnede van bovenstaande foto leverde – wat mij betreft – dan toch de foto van de dag op.
Al met al ben ik er toch even lekker zoet mee geweest.
Het was gelukkig windstil vandaag, waardoor de druppels keurig bleven hangen en focus stacking geen enkel probleem was.
Ik eindig waar ik mee begon: Bekermos. Een stack van 28 opnames was hier nodig.
Tot zover de haar- en korst- en leermossen. Waarmee ik aan het eind ben gekomen van mijn winterse belevenissen in de AWD. Een ieder weer dank voor het lezen en kijken. Probeer gezond te blijven en wie weet tot een volgende keer.
Voor wie alle foto’s in betere kwaliteit wil zien is hier
DE BEELDENCAROUSSEL
Voor wie de foto’s in betere kwaliteit én in een sfeervolle omgeving wil zien, is hier:
DE LICHTBAK
Yemrev Kiekt 